İzmir Valiliği (BHİ) 86. İzmir Enternasyonal Fuarı’nda (İEF) partner ülke olan Rusya ve Türkiye arasında fuar açılışı öncesi Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü ve 26 ülkeden 15’i bakan düzeyinde katılımlı ile “Yeni Bir Dönemin Eşiğinde Türkiye-Rusya Ekonomik İşbirliği” adlı Türkiye-Rusya İş formu basın toplantısı düzenlendi. Düzenlenen iş formunda iki ülke arasındaki dış ticaret hacminin hedefler doğrultusunda 100 milyar dolar olması gerektiği üzerinde duruldu. Türkiye ve Rusya iş forumu boyunca ülkeler arasında üst düzeyde görüşmeler, istişareler ve anlaşmalar yapılacağı belirtildi.
Türkiye-Rusya İş Forumu Ticari ve Ekonomik İşbirliğinde Yeni Dönem” başlığında düzenlenen toplantıya; Rusya Federasyonu Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü, Rusya Federasyonu Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Konuk ülkelerin bakanları, İzmir Valisi Erol Ayyıldız, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı, İzmir milletvekilleri, Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Sabri Ünlütürk, siyasi parti temsilcileri, ekonomik sivil toplum kuruluşları ve Türk iş adamları ile Rus iş dünyasından çok sayıda temsilci katıldı.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, "Ticari ve Ekonomik İşbirliğinde Yeni Dönem" başlığıyla İzmir'de düzenlenen Türkiye Rusya İş Forumu'nun açılış oturumunda yaptığı konuşmada forumun büyük fırsatlar barındırdığını ve Rusya’nın İzmir Enternasyonal Fuarı’nın daimi partner ülkesi olmasını istediklerini söyledi.
Ülkelerin üzerinde bulunduğu coğrafyaların kaderi olduğuna işaret eden Bakan Zeybekçi, "Coğrafya kaderdir, seçemediğiniz, mecbur olduğunuz bir şeydir. Nasıl çocuğunuzu, anne, babanızı ve kardeşinizi seçemezseniz, coğrafyayı böyle da seçemezsiniz. Rusya ve Türkiye birbirinin kaderidir. Birbirinin rakibi olan iki ülke değildir. Birbirini tamamlayıcı özelliği en yüksek olan iki ülkedir.” dedi.
Rusya ve Türkiye'nin birbirinin kaderi olduğunu söyleyen Bakan Zeybekçi, "Birbirinin rakibi olan iki ülke değildir. Birbirini tamamlayıcı özelliği en büksek olan iki ülkedir. Birinde olmayan diğerinde var, birinde olmayan da ötekinde var. Rusya ve Türkiye, dünyada 1+1’in 2 değil, 3, 4, 6, 8 ve 10 yaptığı nadir iki ülkeden biridir." diye konuştu.
"Kaybettiğimiz zamanı unutmak istiyorum"
İki ülkenin, yasaklama ve kısıtlamaların yaşandığı dönemde büyük bir zaman kaybı yaşadığına işaret eden Bakan Zeybekçi, şunları kaydetti: "Engelleme ile kaybettiğimiz zamanı bir anca unutmak istiyorum. Boşuna zaman kaybettik, yaşanan olaylar elbette üzücüdür ama iyi ve güzel ilişkiler ağaç yetiştirmek gibi onlarca sene alır. İyi ilişkileri yok etmek ağacı kesmek gibi birkaç dakikanızı alır. Kaybedeceğimiz çok fazla, ortak menfaatlerimizin sepeti ise çok büyük."
Bakan Zeybekçi, iki ülkenin ortak ticaret ve yatırımlar açısında zengin bir gelecek vadettiğini dile getirerek, karışlıklı yatırım yapılan alanların yanı sıra henüz yatırım yapılmamış pek çok sektörün ciddi potansiyel barındırdığını, bu alanlarda da yatırımların yapılması durumunda iki ülke arasında hedeflenen 100 milyar dolarlık ticaret hacminin ulaşılması oldukça kolay bir hedef olacağını vurguladı.
"İş birliği sepetini doldurmalıyız"
Bakan Zeybekçi, şöyle devam etti: "2016’da bizim başımıza gelen, başka ülkelerinde başına gelseydi belini doğrultmazdı. İhanet girişimine rağmen yüzde 5 büyüyen bir ülkeden, G20 içinde de hızlı büyüyen ikinci ülkeden bahsediyoruz. Bu yıl ihracat rekoru kıracak ülkeden bahsediyoruz. Şu algıyı çok iyi oturtmamız gerek. Ortada bir iş varsa herkes demeli ki, 'Bunu yaparsa Ruslar ve Türkler yapar.' Çünkü ekonomik ilişkilerimiz geliştiği zaman bağlarımız geliştiği zaman siyasi olaylardan dolayı problem yaşamak zorlaşıyor. Ortada bir sepet var; içi boş olursa aklına gelen herkes onu kolayca tekmeler ama sepet dolu ise içindekilerin kırılacağını ya da ayağının acıyacağını düşünür ve sepete zarar gelmez. Biz de iki ülke olarak o sepeti doldurmalıyız."
İki ülkenin ilişkilerde 2015 yılının kasım ayı öncesine dönmeye yakın bir konuma geldiğini ifade eden Bakan Zeybekçi, kısıtlamaların kaldırılmasının ardından ticarette tam anlamıyla serbestliğe geçmeyi, hizmetler ve yatırımlar alanında Serbest Ticaret Anlaşmasını bu yıl bitmeden imzalamayı hedeflediklerini aktardı.
Türkiye’nin Avrasya Gümrük Birliği görüşmelerine başlamak istediğini dile getiren Bakan Zeybekçi, "AB ile olan Gümrük Birliği Anlaşmasından ayrılmadık ama Avrasya Gümrük Birliği anlaşmasına girmek istiyoruz. Milli paralarla ticareti hedefliyoruz. Bunu yaparsak kur dalgalarında ekonomilerimizin etkilenmesini dışlamış oluruz. Bunu önemsiyor ve kendimize hedef olarak belirliyoruz." ifadelerini kullandı.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, Türkiye ve Rusya arasındaki bazı problemlerin çözümü konusunda bugün yapılan görüşmelerde "kati fikir birliğine vardıklarını" belirterek, Avrasya Gümrük Birliği'ni üye olmakla ilgili ilk temasları da bu sene içinde başlatabileceklerini düşündüğünü söyledi.
Bakan Zeybekçi, Rusya Federasyonu'nun Türkiye için son derece önemli bir ülke olduğunu, 2015 Kasım'daki olumsuz gelişmeden önceki ticaret hacimlerine ve ilişkilere doğru hızlı bir şekilde yaklaşıldığını ifade etti.
Bugün sabah yaptıkları görüşmelerde iki ülke arasındaki ilişkilerde yaşanan sorunların giderilmesini masaya yatırdıklarını anlatan Bakan Zeybekçi, "Aramızda bazı ufak tefek problemler yok değil, var. Bunların çözümüyle ilgili bugünkü yaptığımız görüşmelerde artık kati olarak bir fikir birliğine varmış durumdayız. İnşallah bunları da çok hızlı bir şekilde çözeceğiz. Şu anda aramızdaki problemleri, engelleri, yasakları inşallah 20 Ekim'e kadar sonlandırmak istiyoruz. 20 Ekim'de de Karma Ekonomik Komisyon toplantısı sırasında yeni bir dönemin güçlü adımlarını beraber atacağız." dedi.
Hedefimiz Ticaretin Üzerindeki Tüm Engelleri Kaldırmak
Görüşmelerde yaş sebze ve meyvedeki yasaklarla ilgili Rusya'yla bir taahhütleşmenin olup olmadığı yönündeki soru üzerine Bakan Zeybekçi, "Yaş sebze meyve içindeki bazı ürünlerde engelleri de en kısa sürede kaldırmayı hedefliyoruz. Bu yönde Rusya'nın da bizim ortak hedefimiz ve talebimiz de bu yönde. Ticaretin önündeki tüm engelleri kaldırmak hedefimiz. Kısa sürede hepsi kalkacak diye düşünüyorum. Domates iki ülke arasındaki ticaretin sembol ismi. Onunla ilgili de çok yakın bir zamanda olumlu sonuçlar alacağız inşallah. 20 Ekim'e kadar ana hatlarıyla Rusya ile aramızdaki ufak tefek tarım ürünleri, et, süt ürünleri, kanatlı ürünleriyle ilgili problemlerin hemen hemen hepsini çözeceğimize inanıyorum. Çünkü iki tarafın da iradesi o yönde." diye konuştu.
Türkiye Rusya Ortak Fonu'yla ilgili teknik çalışmaların devam ettiğini, bu yıl içinde hayata geçmesini umduklarını anlatan Bakan Zeybekçi, iki ülke arasında hizmetler ve yatırımları kapsayan serbest ticaret anlaşması görüşmelerini 2017 içinde, bitmezse de 2018'in ilk yarısında tamamlamayı hedeflediklerini kaydetti.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, sözlerini şöyle tamamladı: "Bunun arkasından Türkiye olarak, Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği anlaşması çerçevesini bozmadan Avrasya Gümrük Birliğiyle de bir serbest ticaret anlaşmasını gerçekleştirmek, birliğe üye olmak istiyoruz. Bu, net olarak bizim onlara ilettiğimiz bir talebimiz. Bu yönde de genel itibarıyla olumu görüşmeler var. Kendi aramızda yaptığımız ikili görüşmelerde bu yönde ilk temasları bu sene içinde başlatabileceğimizi düşünüyoruz."
Bakan Özlü: “Sınırları aşan ilişkiler ”
İzmir Fuarı’nın partner ülkesi olan Rusya’nın geniş katılımla ve bir çok iş adamı ile İzmir’e gelmelerinin iki ülke ilişkilerine verdikleri önemin büyük göstergesi olduğunu vurgulayan Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Faruk Özlü de, “Bu iki ülkenin işbirliğinin, geçmişte olduğu gibi gelecekte de önemini artıracaktır. Türkiye ve Rusya ilişkileri sadece bölgesel ilişkilerle açıklanamaz. Bizlerin ilişkisi, komşu olmanın ötesinde sınırları aşan anlamlar taşımaktadır. Türkiye ve Rusya hem bölgesel hem de küresel açıdan birbirlerini etkileyen, yön veren, destekleyen ve anlayan iki ülkedir” ifadelerini kullandı.
Bazen siyasi krizlerin yaşanması doğaldır”
Yeni bir dönemin temelleri, prensipleri ve ortaklıkları açısından iş forumunun son derece değerli olduğunu sözlerine ekleyen Bakan Özlü, şöyle devam etti: “Türkiye ve Rus işadamları bugün tanışıyor değiller. Tarımdan enerjiye; teknolojiden turizme; eğitimden sanayiye kadar geniş yelpazede uzun yıllara dayanan ilişkilerimiz var. Türkiye; bilimi ve teknolojiyi, sanayi üretiminin odağına koymak için sayısız proje, teşvik sistemi, destekler ve yasal düzenlenmelere imza attı. Bunları Rus dostlarımızın da yakından takip ettiğini biliyorum. 2016’da Türkiye ve Rusya arasındaki dış ticaret hacmi 17 milyar dolar olarak gerçekleşti. Son 10 yılda 30 milyar dolar seyreden ticaret hacminin yeniden bu düzeye ulaşması bu forumda hedefimizdir. İki ülke arasındaki hedef aslında 100 milyar dolardır. 30 milyar doları ilk aşamada 50’ye, sonra 100 milyar dolara çıkarmak hedefimiz var. Bazen siyasi krizlerin yaşanması doğaldır ancak Türkiye ve Rusya birbirini anlayan, saygı duyan, ilişkilerini geliştirme niyeti olan iki dost ülkedir. Bu dostluğun ticaretle taçlandırılmasından daha doğal bir durum yoktur. Avrasya’nın iki güçlü devletinin ilişkileri olağanüstü değerdedir.
Konuşmaların ardından Türk ve Rus temsilciler arasında işbirliği anlaşmaları imza törenleri düzenlendi.